Wybór odpowiedniego ekogroszku to decyzja, która ma bezpośredni wpływ na wydajność ogrzewania, ilość popiołu, a nawet na żywotność Twojego kotła. Rynek oferuje szeroką gamę produktów, które, choć wszystkie noszą nazwę “ekogroszek“, mogą diametralnie różnić się jakością i parametrami. Zrozumienie, jakie są rodzaje ekogroszku i czym się one charakteryzują, to klucz do świadomego zakupu i bezproblemowej eksploatacji instalacji grzewczej. W tym poradniku szczegółowo omawiamy najważniejsze klasyfikacje tego popularnego paliwa.

Podstawowy podział: Ekogroszek workowany a luzem

To pierwsza i najbardziej podstawowa decyzja, przed jaką staje każdy użytkownik kotła z podajnikiem. Wybór formy zakupu ma ogromny wpływ na wygodę, jakość i koszty.

Ekogroszek workowany – wygoda i gwarancja jakości

Ekogroszek sprzedawany w workach (najczęściej 15 kg lub 25 kg) to obecnie najpopularniejszy i rekomendowany wybór. Jego największą zaletą jest wygoda – łatwo go transportować, przechowywać i zasypywać do podajnika, minimalizując pył i bałagan w kotłowni. Co jednak ważniejsze, worki chronią opał przed wilgocią, która drastycznie obniża jego kaloryczność. Kupując produkt workowany od renomowanego producenta, masz też znacznie większą pewność co do powtarzalności parametrów (kaloryczności, zawartości siarki i popiołu), które są zadeklarowane na etykiecie.

Ekogroszek luzem – niższa cena, większe wymagania

Ekogroszek sprzedawany luzem, prosto z ciężarówki, jest zazwyczaj o 10-20% tańszy za tonę, co jest jego główną zaletą. Jest to jednak rozwiązanie obarczone pewnym ryzykiem i wymaganiami. Po pierwsze, wymaga posiadania odpowiedniego, suchego i czystego miejsca do składowania (tzw. zasieku lub węgarki), aby chronić opał przed zamoknięciem. Po drugie, jest on bardziej narażony na zanieczyszczenia (np. kamieniami), a jego parametry mogą być mniej stabilne. Jest to dobra opcja dla osób, które dysponują odpowiednim zapleczem i kupują węgiel ze sprawdzonego, zaufanego źródła.

Podział ze względu na kaloryczność (wartość opałową)

Kaloryczność to najważniejszy parametr, który mówi, ile ciepła uzyskamy ze spalenia 1 kg paliwa. Producenci, aby ułatwić wybór, często klasyfikują swój ekogroszek, nadając mu różne nazwy handlowe. Zrozumienie tego podziału pozwoli Ci dopasować opał do Twojego domu i oczekiwań.

Ekogroszek wysokokaloryczny (Premium/Power)

To paliwo o podwyższonej wartości opałowej, zazwyczaj w przedziale 27-29 MJ/kg i więcej. Jest nieco droższy w zakupie za tonę, ale jego wyższa gęstość energetyczna przekłada się na mniejsze zużycie. Oznacza to, że rzadziej będziesz uzupełniać zasobnik, a z tej samej ilości opału uzyskasz więcej ciepła. Ekogroszek wysokokaloryczny jest szczególnie polecany do ogrzewania większych lub słabiej ocieplonych budynków oraz w okresach największych mrozów. Zazwyczaj charakteryzuje się też niższą zawartością popiołu i siarki, co przekłada się na czystszą pracę kotła.

Ekogroszek niskokaloryczny (Classic/Standard)

To podstawowy, ale wciąż bardzo dobry rodzaj ekogroszku, który spełnia wszystkie normy jakościowe. Jego kaloryczność mieści się w przedziale 24-26 MJ/kg. Jest to bardziej ekonomiczny wybór, idealny do ogrzewania mniejszych, dobrze ocieplonych domów lub do stosowania w okresach przejściowych (jesień, wiosna), kiedy zapotrzebowanie na ciepło jest mniejsze. Jego niższa cena za tonę czyni go atrakcyjnym wyborem dla osób, które szukają kompromisu między jakością a kosztami.

Ekogroszek a inne sortymenty węgla – czego nie wsypywać do podajnika?

W świecie opału węglowego krąży wiele nazw, które często są mylone z ekogroszkiem. Użycie niewłaściwego paliwa w nowoczesnym kotle z podajnikiem to prosta droga do awarii, utraty gwarancji i wysokiej emisji zanieczyszczeń. Wyjaśnijmy te różnice raz na zawsze.

Ekogroszek orzechowy

Pojęcie “ekogroszek orzechowy” jest technicznie niepoprawne i mylące. W klasyfikacji węgla, “Orzech” to sortyment o znacznie większej granulacji niż groszek, zazwyczaj 25-80 mm. Jest on przeznaczony do spalania w starszych typach kotłów zasypowych (bez podajnika). Jego bryłki są zbyt duże, aby mogły być transportowane przez podajnik ślimakowy w kotle na ekogroszek, co doprowadzi do jego zablokowania lub uszkodzenia.

Ekogroszek pea

Termin “pea coal” to po prostu angielskie tłumaczenie słowa “groszek”. Należy jednak pamiętać o kluczowej różnicy: każdy ekogroszek jest groszkiem, ale nie każdy groszek jest ekogroszkiem. Zwykły węgiel groszek ma odpowiednią granulację (5-25 mm), ale często nie spełnia rygorystycznych norm jakościowych dotyczących niskiej zawartości siarki, popiołu i, co najważniejsze, niskiej spiekalności (RI). Użycie taniego, niecertyfikowanego “groszku” zamiast “ekogroszku” może prowadzić do powstawania twardych spieków, które zablokują palnik retortowy.

Ekogroszek miałowy

To kolejne niepoprawne i bardzo niebezpieczne pojęcie. Miał węglowy to sortyment o bardzo drobnej granulacji (zazwyczaj 0-6 mm). Jest on absolutnie niedopuszczalny do stosowania w kotłach na ekogroszek. Jego drobna struktura powoduje, że może on zawieszać się w zasobniku, a w podajniku prowadzić do cofania się żaru, co grozi zapłonem opału w zasobniku i pożarem. Ponadto, jego spalanie w kotłach retortowych jest nieefektywne i generuje ogromne ilości pyłu. Prawidłowy ekogroszek musi mieć ziarna w przedziale 5-25 mm, bez zawartości miału.

Podział ze względu na pochodzenie węgla

Choć rzadziej komunikowane, pochodzenie surowca ma wpływ na jego właściwości.

• Ekogroszek z polskiego węgla: Zazwyczaj pochodzi z węgla kamiennego ze śląskich kopalń. Jest ceniony za dobrą jakość, wysoką kaloryczność i stosunkowo niską spiekalność.
• Ekogroszek importowany: Na rynku dostępny jest również ekogroszek z węgla importowanego, np. z Kolumbii czy Kazachstanu. Może on mieć inne parametry, dlatego kluczowe jest sprawdzanie certyfikatów i parametrów podanych przez sprzedawcę.

Najczęstsze Pytania (FAQ)

Czy kolor ekogroszku ma znaczenie?

Nie. Kolor węgla (od matowego po błyszczący) zależy od jego pochodzenia geologicznego i nie świadczy bezpośrednio o jego jakości czy kaloryczności.

Co to jest “ekogroszek retopal”?

“Retopal” to nazwa handlowa jednego z popularnych i cenionych ekogroszków produkowanych przez Polską Grupę Górniczą, a nie osobny rodzaj paliwa.

Jakie certyfikaty powinien posiadać dobry ekogroszek?

Warto szukać produktów, które posiadają certyfikat wystawiony przez niezależne laboratorium (np. Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla w Zabrzu), potwierdzający zgodność parametrów (kaloryczność, siarka, popiół) z deklaracją producenta.

Pamiętaj, że wybór odpowiedniego paliwa to klucz do sukcesu. Dowiedz się więcej, czytając nasz kompletny przewodnik o ogrzewaniu na ekogroszek.