W prefekturze Ibaraki, na rozległej równinie Kantō niedaleko Tokio, wznosi się postać tak majestatyczna, że zdaje się dotykać chmur. To Wielki Budda z Ushiku (Ushiku Daibutsu), monumentalny posąg Buddy Amitābhy, który od momentu swojego ukończenia w 1993 roku aż do 2008 roku dzierżył zaszczytny tytuł najwyższej statuy na świecie. Do dziś pozostaje najwyższym posągiem z brązu i jednym z najbardziej imponujących przykładów, jak architektura monumentalna może służyć jako brama do głębokiego duchowego doświadczenia, zapraszając zwiedzających do swojego wnętrza.

Geneza: Hołd dla założyciela buddyjskiej szkoły

Ushiku Daibutsu został zbudowany, aby upamiętnić narodziny Shinrana (1173-1263), mnicha i myśliciela, który był założycielem Jōdo Shinshū, czyli “Prawdziwej Szkoły Czystej Krainy” – jednej z najpopularniejszych szkół buddyzmu w Japonii. Lokalizacja nie jest przypadkowa; to właśnie w tym regionie Shinran osiągnął oświecenie. Pomnik jest więc nie tylko dziełem sztuki, ale przede wszystkim potężnym centrum związanym z konkretną tradycją buddyjską.

Architektura i konstrukcja: Japońska precyzja na gigantyczną skalę

Ushiku Daibutsu jest arcydziełem japońskiej inżynierii i metalurgii. Jego skala jest oszałamiająca i najlepiej obrazują ją liczby:

• Wysokość: Sama postać Buddy mierzy 100 metrów. Stoi na 10-metrowym cokole w kształcie lotosu, który z kolei umieszczony jest na 10-metrowej platformie, co daje łączną wysokość 120 metrów.
• Waga: Całkowita waga konstrukcji to ponad 4000 ton.
• Wymiary szczegółowe: Długość lewej dłoni to 18 metrów, twarzy 20 metrów, a jednego oka 2,5 metra.

Konstrukcja: Podobnie jak inne współczesne kolosy, jego sercem jest potężny, stalowy szkielet, który zapewnia stabilność. Do tej kratownicy przymocowano zewnętrzną “skórę”, która składa się z ponad 6000 precyzyjnie odlanych płyt z brązu. Japońscy inżynierowie musieli zaprojektować strukturę tak, aby była odporna na tajfuny i częste w tym regionie trzęsienia ziemi, co wymagało zastosowania zaawansowanych technik zapewniających zarówno sztywność, jak i pewną elastyczność konstrukcji.

Symbolika gestu: Budda przedstawiony jest w geście mudry Vitarka. Prawa dłoń jest uniesiona, a lewa opuszczona. W obu dłoniach kciuk i palec wskazujący stykają się, tworząc okrąg. Gest ten symbolizuje przekazywanie nauk (Dharmy) i dyskusję nad nimi, co doskonale wpisuje się w edukacyjny charakter miejsca.

Podróż do wnętrza Buddy: Cztery piętra duchowego doświadczenia

Najbardziej niezwykłym aspektem Ushiku Daibutsu jest jego w pełni funkcjonalne, czteropiętrowe wnętrze, które zabiera zwiedzających w starannie wyreżyserowaną, symboliczną podróż.

• Poziom 1: Świat Nieskończonego Światła i Życia (The World of Infinite Light and Life) Po wejściu do windy goście trafiają do niemal całkowicie ciemnego pomieszczenia. W tle słychać uroczystą muzykę. Po chwili otwierają się drzwi do głównej sali, gdzie w centrum unosi się pojedynczy snop światła, symbolizujący mądrość Buddy. To medytacyjne wprowadzenie ma na celu wyciszenie i przygotowanie do dalszej podróży.
• Poziom 2: Świat Wdzięczności (The World of Gratitude and Thankfulness) To piętro o charakterze bardziej edukacyjnym. Znajduje się tu przestrzeń przeznaczona do studiowania pism buddyjskich (Sutr) oraz wystawa szczegółowo dokumentująca skomplikowany proces budowy pomnika. Największe wrażenie robi model kciuka Buddy w skali 1:1, który pozwala uświadomić sobie prawdziwą skalę monumentu.
• Poziom 3: Świat Lotosowego Sanktuarium (The World of the Lotus Sanctuary) To serce duchowe całego pomnika. Ściany tej zapierającej dech w piersiach, okrągłej sali pokryte są od podłogi do sufitu ponad 3400 małymi, pozłacanymi figurkami Buddy. Każda z nich reprezentuje duszę zmarłego i jest formą upamiętnienia. W centralnym punkcie odbywają się codzienne ceremonie i modlitwy. Panuje tu atmosfera głębokiej kontemplacji.
• Poziom 4: Pokój Sępiej Góry (The Room of Mt. Grdhrakuta) Na wysokości 85 metrów, na poziomie klatki piersiowej Buddy, znajduje się najwyższy poziom dostępny dla zwiedzających. Jest to taras widokowy z oknami wychodzącymi na cztery strony świata. Z tego miejsca roztacza się spektakularna panorama na otaczający park i równinę Kantō. Przy idealnej pogodzie można stąd dostrzec nawet odległe wieżowce Tokio, w tym słynną Tokyo Skytree.

Otoczenie: Ogród Czystej Krainy

Doświadczenie nie kończy się na samym pomniku. Otacza go rozległy park, zaprojektowany w stylu ogrodów Jōdo (Czystej Krainy). Pełen jest sezonowych kwiatów – wiosną kwitną tu wiśnie i maki, latem piwonie, a jesienią kosmosy. Na terenie parku znajduje się również małe zoo, gdzie dzieci mogą wchodzić w interakcje z królikami, wiewiórkami i innymi małymi zwierzętami, co dopełnia rodzinnego charakteru tego miejsca.

Ushiku Daibutsu to doskonały przykład japońskiej umiejętności łączenia tradycji z nowoczesnością. To nie tylko rekordowy monument, ale przede wszystkim żywe centrum wiary, edukacji i kontemplacji, które oferuje odwiedzającym unikalną możliwość fizycznego i duchowego wejścia do świata buddyzmu.

FAQ – Najczęściej Zadawane Pytania

1. Jak wysoki jest Wielki Budda z Ushiku? Sama postać Buddy ma 100 metrów wysokości. Wraz z 20-metrowym cokołem i platformą w kształcie lotosu, łączna wysokość konstrukcji wynosi 120 metrów.

2. Gdzie znajduje się Ushiku Daibutsu? Pomnik znajduje się w mieście Ushiku, w prefekturze Ibaraki, około 70 km na północny wschód od Tokio, w Japonii.

3. Czy można wejść do środka pomnika? Tak, pomnik jest w pełni funkcjonalnym budynkiem. W jego wnętrzu znajdują się cztery poziomy z wystawami, głównym sanktuarium oraz tarasem widokowym na wysokości 85 metrów.

4. Z jakiego materiału wykonano posąg? Zewnętrzna powłoka posągu jest wykonana z ponad 6000 płyt z brązu, które są zamocowane na wewnętrznym, stalowym szkielecie.

5. Kogo przedstawia statua? Statua przedstawia Buddę Amitābhę (jap. Amida Nyorai), który jest centralną postacią w buddyzmie Czystej Krainy (Jōdo Shinshū), niezwykle popularnym w Japonii.

6. Co można zobaczyć w środku? Wnętrze podzielone jest na cztery piętra: salę medytacyjną, wystawę o budowie pomnika, główne sanktuarium z 3400 małymi posążkami Buddy oraz taras widokowy w klatce piersiowej monumentu.