Muzeum Guggenheima w Bilbao

Muzeum Guggenheima w Bilbao jest jednym z najdonioślejszych projektów w bogatym dorobku Franka O. Gehry'ego. 

Architektoniczna recepta na kryzys 

W latach 90. XX wieku, hiszpańskie miasto Bilbao wciąż odczuwało skutki kryzysu, w jakie popadły baskijskie prowincje Hiszpanii po mającej miejsce w 1975 r. śmierci generała Franco. Rząd, usiłując znaleźć rozwiązanie problemu i poprawić warunki bytu basków poprzez stworzenie odpowiedniej liczby miejsc pracy oraz znaczącego źródła dochodów dla Bilbao, zdecydował zwrócić się do Fundacji Solomona Guggenheima, zajmującej się promowaniem i finansowaniem obiektów sztuki nowoczesnej, z prośbą o ufundowanie muzeum sztuki nowoczesnej. Fundacja zgodziła się utrzymywać muzeum, organizować i pokrywać koszty wystaw tymczasowych oraz dbać o  wystawy stałe, jednak koszty budowy musiał pokryć rząd.

Architektem wybranym przez Fundację Guggenheima do wykonania projektu budynku muzeum został Frank Gehry. Gehry był zachęcany przez władze fundacji do podjęcia ryzyka stworzenia nowatorskiego, zaskakującego projektu, będącego wyzwaniem zarówno dla niego, jak i dla jego odbiorców i użytkowników. Ośmielony sugestiami fundacji architekt zaprojektował gigantyczny, bo zajmujący 24,000 m2, obiekt. Istotny jest fakt, że do stworzenia projektu muzeum, Gehry użył programu Catia, dedykowanego konstruktorom samolotów i satelitów.

Sanktuarium architektury współczesnej

Muzeum otwarto 18 października 1997 r. Olbrzymie sumy zainwestowane w przedsięwzięcie zwróciły się w niebywale szybkim tempie, spełniając nadzieje władz i fundacji – Muzeum Guggenheima przyciągnęło do Bilbao miliony turystów i wielbicieli współczesnej architektury i sztuki. Niedługo później obiekt ten stał się ­­– obok kilku innych stworzonych w tamtym okresie budynków – jednym z głównych źródeł dochodu miasta, a stopa życia jego mieszkańców znacznie wzrosła. To zjawisko nazwano „efektem Bilbao”.

Wykonany ze szkła, tytanu i wapienia, otoczony fosą, trzykondygnacyjny budynek Muzeum Guggenheima nawiązuje do idei dekonstruktywizmu, swoimi falistymi kształtami i intrygującymi krzywiznami sprzeciwiając się zarówno założeniom modernizmu, jak i postmodernizmu. Ogromna, błyszcząca, oświetlona tysiącami świateł konstrukcja została zaprojektowana tak, by „zmieniała” swój kształt w percepcji obserwatora zależnie od kąta widzenia, który ten zdecyduje się przyjąć. Może więc przypominać zarówno kształty znane z rzeczywistości, na przykład kwiat lub statek, jak i cieszyć oko abstrakcyjną formą.

Jasne i „czyste” wnętrze galerii, podobnie jak jej kształt zewnętrzny, operuje krzywiznami i falistymi płaszczyznami. W niestandardowy plan budynku, zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz, wkomponowane zostały dzieła sztuki rzeźbiarskiej, należące do wystawy stałej. Gigantyczne atrium przeznaczono do czasowej ekspozycji rzeźb pokaźnych rozmiarów, na parterze znajduje się także sala kinowa oraz wystawy stałe. Na dwóch pozostałych kondygnacjach można zobaczyć dzieła takich artystów nowoczesnych jak Andy Warhol czy Eduardo Chilida.

źródło fotografii: www.guggenheim-bilbao.eus