Romeo and Juliet Windmill Franka Lloyda Wrighta

Frank Lloyd Wright, jeden z niekwestionowanych papieży światowego modernizmu, pracoholik o nieuznającym sprzeciwów, drapieżnym ego. Człowiek, który z architektury uczynił religię, obdarowując wchodzące w XX w. społeczeństwo rewolucyjnym stylem organicznym. Jego preriowe rezydencje będące pionierskimi modelami „czysto amerykańskich domów” szybko przyniosły mu światową sławę. Jednak nie tylko one uczyniły z Wrighta postać pomnikową. Na przestrzeni długiej kariery Wright zaprojektował wiele równie ciekawych obiektów, świadczących o jego odwadze oraz wszechstronności. Dzisiaj przypomnimy jeden z nich.   

Wright, od samego początku artystycznej drogi  z uporem maniaka opowiadał się za stosowaniem wyłącznie tradycyjnych materiałów budowlanych. Swoje przełomowe konstrukcje stworzył w oparciu o „wodę, ziemię, słońce, powietrze, drewno oraz kamień”. Tę paletę żywiołów, których wykorzystanie z biegiem lat opanował do perfekcji, użył do postawienia wiatraka wraz ze studnią w znajdującym się Stanach Zjednoczonych mieście Wyoming, w stanie Wisconsin.

Obiekt ten powstał na zlecenie ciotek architekta – Jane i Ellen Lloyd Jones, założycielek elitarnej szkoły z internatem w Spring Green. Wiatrak, nazywany również po prostu wieżą, miał zaopatrywać ich progresywną placówkę w wodę.

Usytuowany na malowniczym, otoczonym drzewami wzgórzu i oparty na solidnym kamiennym fundamencie Romeo and Juliet Windmill jest w rzeczywistości dwoma „wtulonymi” w siebie drewnianymi budynkami. Węższy i wyższy, oparty na planie rombu, nazywany przez Wrighta - Romeo, służył do pozyskiwania energii wiatrowej. Nieco niższa i bardziej przysadzista, posiadająca balkon, ośmiokątna Julia miała wzmacniać swojego „partnera”.  

Dzięki symbiozie dwóch z pozoru odrębnych brył, znajdujący się na terenie posiadłość Taliesin budynek świetnie znosił nawiedzające wzgórze porywiste wiatry. Był także drugą strukturą zleconą Wrightowi przez ekscentryczne ciotki (pierwszy, Home Building już nie istnieje).  

Romeo and Juliet Windmill (1896-97) doskonale obrazuje wczesne konstrukcyjne poszukiwania Wrighta, który nigdy nie zrezygnował z eksperymentów w zakresie nowych możliwości zastosowania sprawdzonych materiałów. Szczególnie interesowała go ich plastyczność, pozwalająca uzyskać mu artystyczną wolność. Stąd obecność w „szekspirowskiej wieży” drewnianych diamentopodobnych sześcio i ośmiokątnych modułów, które zastąpiły „klockowate” prostokąty i kwadraty.

W 1938 r. pokryta gontem wieża przeszła pierwszą poważną renowację, kolejną w 1992 r. Obecnie nie sprawuje swojej pierwotnej funkcji i jest udostępniona turystom. Wrightowska romantyczna idea dwojga skrępowanych architektonicznie kochanków została wykorzystana chociażby przez Vlado Milunića i Franka Gehry'ego w reprezentującym dekonstruktywizm Tańczącym domu (1996) znajdującym się w Pradze.