Wytrwałością w poszukiwaniach artystycznych, optymizmem, dynamizmem i innowacyjnością architekta tłumaczy swoją decyzję jury Nagrody Pritzkera. Rzeczywiście, wydaje się, że szacowne grono nie myli się stawiając Shigeru Bana, Japończyka z amerykańskim paszportem, wśród najciekawszych twórców epoki. I ni chodzi tu tylko o docenienie solidnej marki, na którą Ban zdążył zapracować w ciągu ostatnich trzydziestu lat, ale przede wszystkim o podkreślenie, że twórca na przestrzeni swojej oszałamiającej kariery nie zatracił nowatorskiego podejścia do konstrukcji i sposobu użycia materiałów.
To papier i tektura, materiały wydawałoby się nietrwałe i skrajnie nie-architektoniczne, stały się wizytówką architekta. Niekonwencjonalny sposób ich użycia, czasem również na fasadach przetarł mu szlaki na arenie międzynarodowej. Pozycje Bana jako designera zmienił jednak szybko polityczny zwrot twórcy. Japończyk od końca lat ’90 zaczął tworzyć projekty związane ze społecznym miejscem i warunkami lokalowymi tak zwanych „wykluczonych”: bezdomnych, ludzi na marginesie społecznym, uchodźców, ofiar wojen i klęsk żywiołowych. Nagroda Pritzkera miałaby równocześnie koronować skalę artystycznych poszukiwań, jak i ich głęboko ludzki aspekt. Shigeru Ban nie jest ani salonowym dandysem, ani globalną gwiazdą brylująca w mediach jak chociażby Zaha Hahid.
Shigeru Ban urodził się w Tokio w 1957 roku. Studiował w Stanach Zjednoczonych w Southern California Institute of Architecture, a potem w Cooper Union’s School of Architecture, gdzie w połowie lat ’80 obronił dyplom. Po kilku zamówieniach amerykańskich i realizacjach w rodzinnym kraju (pierwsze biuro założył w Tokio) wypłynął na szerokie wody. Jego prace, łączące racjonalizm, ekologię i motywy azjatyckiej tradycji budowniczej rozsiane są dzisiaj na czterech kontynentach, a samego twórcę najczęściej można zastać w Nowym Yorku i Paryżu. Jednym z istotnych nurtów pracy Bana jest architektura religijna (na fotografiach przedstawiamy Christchurch Cardboard Cathedral z Nowej Zelandii), oprócz tego w oeuvre znalazł się szereg jednostek mieszkaniowych, muzeów, budynków użyteczności publicznej, czy biurowców.
Jak opisać sztukę Japończyka? Wydaje się, że jedną z kluczowych kategorii jest recykling. Wśród materiałów znajduje się głównie drewno, tektura, bambus, tkaniny, włókna odzyskanych tworzyw sztucznych. Utopia możliwa tylko w klimacie Południa? Nic bardziej mylnego. Jedną z flagowych eco-realizacji Bana jest oddział Centrum Pompidou w Metz we Francji, którego konstrukcja opiera się na stelażu z tekturowych rur.
Więcej o Nagrodzie Pritzkera: www.pritzkerprize.com
Fotografie: Wikimedia Commons
Komentarze
Architectu moderuje komentarze do ułatwiania świadomej, merytorycznej, cywilnej rozmowy. Obraźliwe, bluźniercze, autopromocyjne, wprowadzające w błąd, niespójne lub nietypowe komentarze zostaną odrzucone. Moderatorzy pracują w godzinach pracy i akceptują tylko komentarze napisane w języku polskim.