Cegła, drewno, bambus. Nowe budownictwo socjalne w Kambodży
Indochiny to współcześnie jeden z najbardziej newralgicznych społecznie i ekonomicznie regionów świata. Wilgotny, deszczowy klimat, narażenie na powodzie i tsunami niszczące miasta na wybrzeżu, wyraźne nierówności społeczne, demograficzny boom, czy trudna spuścizna kolonializmu to tylko z niektórych wektorów kształtujących wyzwania lokalnego budownictwa. Naprzeciw problemom regionu postanowił wyjść kilka lat temu rząd Kambodży ogłaszając konkurs na nowe projekty zrównoważonego budownictwa mieszkaniowego w regionie.
Rywalizacja architektów bliższa była formule humanitarnej konferencji, niż klasycznemu „konkursowi na projekt stadionu”. Projekty wybrane do realizacji w 2013 roku budziły wielkie nadzieje i zainteresowanie nie tylko w Azji. Zwycięzcom: Habitat for Humanity i Building Trust International udało się doprowadzić do stworzenia prototypów w błyskawicznym czasie. Dziś prezentujemy rezultaty ich pracy.
Zapomniana tradycja
Wszystkie trzy domy zrealizowano na przedmieściach Phnom-Penh. Lokatorzy to niższe klasy społeczne, dla których górna granica budżetu jaki mogą przeznaczyć na budowę to 2 000 dolarów. Niskie koszty budowy udało się utrzymać dzięki wykorzystaniu wyłącznie lokalnych materiałów: cegły, drewna, bambusu i liści palmowych. Większość z nich jest bio-degradowalna.
W przypadku zniszczenia domu przez powódź cegły, dzięki luźnemu systemowi zaprawy, da się odzyskać i użyć ponownie. Zamiast walczyć z niemożliwym i próbować tworzyć budynki odporne na zniszczenie, architekci zaprojektowali domy, które łatwo odbudować z zachowaniem niskich kosztów rozbiórki ruin.
Metoda będąca w zasadzie odniesieniem do tradycji lokalnej ma szansę zamieszać w regionie, który w ciągu ostatnich trzydziestu lat uległ prądom globalizacyjnym. Pejzaż dzisiejszej Kambodży, czy Tajlandii to raczej betonowe hotele, czy jednorodzinne domy tworzone w technologii amerykańskich płyt gipsowych. Renesans budownictwa organicznego, za którym stoi wsparcie rządowych instytucji ma realne szanse odwrócić obecną proporcję.
architekci: Mary Ann Jackson, Ralph Green, Muhammad Kamil i Nick Shearman
Fotografie: © Building Trust International
www.buildingtrustinternational.org
Kiedy na początku zeszłego roku oddano do użytku Lofty Platinium przy ul. Inowrocławskiej we Wrocławiu, wiadomo już było że jest to początek małej rewolucji. W czasie wydawania kluczy do lokali dawnej destylarni braci Wolf, we Wrocławiu trwały już prace nad kolejnymi realizacjami.
Trzeba by zacząć, nietypowo, od wprowadzenia lingwistycznego. Xthum to słowo z Hul’qumi’num, dialektu języka salisz, którym posługiwali się Indianie ze wschodniego pogranicza amerykańsko-kanadyjskiego. Znaczy tyle co kosz, albo bęben. Co to wszystko ma wspólnego z designem? Pracownia PUBLIC z Vancouver od dłuższego czasu stara się udowadniać, że artystyczny obraz ich miasta niekoniecznie musi być jednoznacznie osadzony w amerykańsko-europejskim modernizmie, ale może też czerpać, ze starszej, miejscowej tradycji.
Od kiedy Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska w 2013 roku uruchomił program dopłat dla nowego budownictwa o zredukowanym zapotrzebowaniu na energię, domy pasywne zyskały realną szansę pobicia polskiego rynku budowniczego. Nie chodzi tu zresztą o same dopłaty. Nawet bez pomocy rządu koszty przyjaznego dla środowiska budownictwa będą z czasem spadać. Dziś w Polsce koszt budowy domu pasywnego to od 8 do 15 procent więcej niż budowa w starym stylu. W Niemczech, gdzie domy pasywne wyszły już z fazy raczkowania, koszty dodatkowe to jedynie 3-8 procent. Rosnąca powszechność i postęp technologiczny przesunęły hasło „dom pasywny” z pola innowacyjnej ciekawostki ku ogólnodostępnej perspektywie.
Tańczący Dom (cz. Tančící dům), to budynek usytuowany w handlowej dzielnicy Nowe Miasto na prawym brzegu Wełtawy w Pradze. Został zaprojektowany w 1992 r. przez czeskiego architekta chorwackiego pochodzenia – Vlado Milunića oraz Franka Gehry'ego, Amerykanina o polsko-żydowskich korzeniach, laureata Nagrody Pritzkera z 1989 r.
Komentarze
Architectu moderuje komentarze do ułatwiania świadomej, merytorycznej, cywilnej rozmowy. Obraźliwe, bluźniercze, autopromocyjne, wprowadzające w błąd, niespójne lub nietypowe komentarze zostaną odrzucone. Moderatorzy pracują w godzinach pracy i akceptują tylko komentarze napisane w języku polskim.