Wywiady - Prawo budowlane

W zeszłym roku Australia hucznie obchodziła czterdziestolecie Opery w Sydney. Po kilku okazałych bankietach i napuszonych przemówieniach oficjeli przyszedł też czas na reprinty archiwaliów i nowe publikacje. Jedna z nich, „Jørn Utzon: Drawings and Buildings”, wydana w grudniu przez Princeton Architectural Press, w ciągu ostatnich czterech miesięcy zdobyła sobie w anglosaskim świecie architektury dużą popularność.

Wrocławskie Muzeum Architektury we współpracy z Galerią Výtvarného Umění w czeskiej Ostrawie przygotowało dla miłośników modernizmu nową wystawę. Tym razem w salach pobernardyńskiego kompleksu, w którym mieści się muzeum zaprezentowane zostaną szkice i rysunki Josefa Plečnika. Obejrzeć można będzie unikatowe projekty architektoniczne przeznaczone dla rodzinnego miasta Plečnika, Lublany oraz przykłady rzemiosła artystycznego i mebli jego autorstwa.

Tegoroczne weneckie Biennale ma dotyczyć relacji pomiędzy ponadnarodową nowoczesnością a tradycjami regionalnymi. Temat, stanowiący już od kilku lat oś debaty środowisk architektonicznych wydaje się mieć tradycję tak starą, tak kategoria architektury narodowej i stylów narodowych. Pytania: czy należy konserwować formy lokalne, czy trzeba jednak iść do przodu, nie oglądając się za siebie, nie są niczym nowym. Twórców żyjący pod koniec XIX wieku nękały podobne dylematy.

Jeśli nazwisko Richarda Pare nie wydaje się brzmieć Państwu znajomo, nie ma w tym niczego dziwnego. Mało kto czyta przecież stopki redakcyjne w albumach i podręcznikach historii architektury. Tymczasem Richard Pare od kilkudziesięciu już lat pozostaje jednym z najważniejszych fotografów architektury i to jego oczyma (albo raczej „jego obiektywem”) patrzymy dziś na klasyków modernizmu.

Dyskusje wokół odbudowy Pałacu Saskiego nie słabną, a stowarzyszenie Saski 2018 nie daje za wygraną. W kolejnych polemikach coraz mocniej zaznaczany jest kontekst odbudowy: rekonstrukcja Zamku Berlińskiego (która kiedy dobiegnie końca, okaże się zapewne wielkim sukcesem) i szereg zamkowych falsyfikatów w Polsce (z zamkiem poznańskim na czele). Zawieszenie dyskusji między nieistniejącym jeszcze ideałem odbudowy, a serią jak najbardziej realnych architektonicznych porażek raczej nie przysłużyło się zwolennikom projektu. Kwestia stołecznego pałacu ma szansę stać się polskim odpowiednikiem ośmioletniej debaty o szansach na odbudowę pałacu Marii Antoniny z podparyskiego Saint-Cloud.

Kilka dni temu miała miejsce premiera polskiego wydania fundamentalnej antologii Charlesa Jencksa „Teorie i manifesty architektury współczesnej". Wydana po raz pierwszy w 1997 r. książka zbiera teksty teoretyków klasyków współczesnej architektury. W spisie treści znajdziemy m.in. nazwiska Petera Eisenmana, Franka Gehry, Roberta Ventury Cecila Balmonda i Daniela Libeskinda. Zanim zachęcimy jednak Państwa do udania się do księgarń, redakcja Architektu chciałaby zaproponować nieco łagodniejsze i na pewno mniej akademickie zderzenie ze współczesną myślą o architekturze. Zamiast podręcznikowego tomu o rozmiarach (i wadze) cegły, proponujemy na wiosenne popołudnia cztery książki wydane przez nieocenione Centrum Architektury. Nie tylko stanowić mogą one zachętę do pogłębiania wiedzy o budynkach, ale również stać się odskocznią od akademickiego dysput. Napisane zostały bowiem językiem niezwykle emocjonalnym, zaangażowanym i wolnym od akademickiej powagi. Mimo to są dzisiaj, tak dla badaczy, jak i praktyków architektury klasycznymi kluczami do rozumienia zjawisk współczesności.