Artykuły - Projekty

W Warszawie ruszą niebawem prace nad budową centrum biurowego w miejscu dawnej Fabryki Norblina. Nie chodzi tu jednak o budowę nowego obiektu, ale o zakomponowanie go w istniejących industrialnych ruinach. Popisowy projekt rewitalizacji przygotowali PRC Architekci.

Społeczne konteksty architektury wydają się wychodzić ostatnio na plan pierwszy. Burza po kilku niefortunnych wypowiedziach Zahy Hahid i Nagroda Pritzkera dla Shigeru Bana to tylko wierzchołek góry lodowej. Po latach, w których myślenie o architekturze zostało zdominowane przez „wizytówkowe” projekty wieżowców i muzeów do łask wraca architektura zakrojona na masy (niekoniecznie te operujące kapitałem). Budownictwo socjalne zdobywa sobie w krytyce architektonicznej coraz mocniejszą pozycję. Sytuacji, z którą mamy obecnie do czynienia nie sposób nie porównać z boomem lat ’20 XX wieku, kiedy architekci zaczęli proponować awangardowe projekty osiedli robotniczych, czy nawet, jak miało to miejsce w np. w czeskim Zlinie, kompleksy całych miast.

Alison Nobbs i Sean Radford, australijski tandem architektoniczny pokazuje, że na antypodach brytyjska tradycja domu-twierdzy może być ciągle twórczo interpretowana. Przykład: Villa Glebe w Sydney, który jest nie tylko betonową fortecą, ale też designerskim cackiem.

Podalpejskie Saint Jean de Moirans cieszy się, jak wiele miejscowości w okolicach francuskiego Grenoble, nowoczesną architekturą idealnie skomponowaną z górskim pejzażem. Tak z narciarskich stoków, jak i z trasy szybkiego ruchu łączącej Grenoble z Lyonem zobaczyć można elegancko wygiętą skorupę gmachu Rossignol (fr. słowik). Za realizację odpowiedzialne jest lokalne studio Herault Arnod Architectes.

Trzeba by zacząć, nietypowo, od wprowadzenia lingwistycznego. Xthum to słowo z Hul’qumi’num, dialektu języka salisz, którym posługiwali się Indianie ze wschodniego pogranicza amerykańsko-kanadyjskiego. Znaczy tyle co kosz, albo bęben. Co to wszystko ma wspólnego z designem? Pracownia PUBLIC z Vancouver od dłuższego czasu stara się udowadniać, że artystyczny obraz ich miasta niekoniecznie musi być jednoznacznie osadzony w amerykańsko-europejskim modernizmie, ale może też czerpać, ze starszej, miejscowej tradycji.

Arseniusz Romanowicz, architekt stojący za projektem stołecznego Dworca Centralnego, miał po zakończeniu budowy powiedzieć, że dworzec „to właściwie wiata”, ale „wiata, z której jest szczególnie dumny”. Przyznać należy, że fałszywa skromność Romanowicza otwiera ciekawe zagadnienie. W oczach architekta wiata była czymś poślednim, gorszym, niezasługującym na miano wielkiej architektury. Dworzec jako udana artystycznie i funkcjonalnie wiata był w architekturze czymś unikatowym. Dzisiaj coraz częściej myślimy jednak o małej architekturze w autonomicznych kategoriach.